Θα πρέπει να χαμογελάσατε όταν διαβάσατε την πρόσκληση του Λακάν να αγαπήσουμε τις γυναίκες – όποιο κι αν είναι το φύλο μας. Γιατί να τις αγαπάμε; Τι αντιπροσωπεύουν; Τα λακανικά διαγράμματα υποδεικνύουν μια θέση για τις γυναίκες ως ετερότητα: η πλευρά που είναι γνωστή αυτή του γυναικείου είναι η άλλη πλευρά. Πρόκειται για μια δομική παρατήρηση για όλα τα ομιλούντα όντα – ομιλόντα, όπως θα έλεγε μερικές φορές ο Λακάν – που βασίζεται στο γεγονός ότι δεν έχουν την ίδια σχέση με το πραγματικό.
Αν αντιληφθούμε την ανοχή με αυτόν τον τρόπο, και ακόμη και την προτίμηση για την ετερότητα, μπορούμε να πούμε ότι η αγάπη για τις γυναίκες επέτρεπε πάντα την οικοδόμηση ενός κοινωνικού δεσμού, τη διατήρησή του και ακόμη και την πρόοδό του. Ένας πολύπλοκος δεσμός μεταξύ δύο τόπων, αν σκεφτεί κανείς ότι η διαφορά μεταξύ αυτών των τόπων είναι η ίδια η συνθήκη της επιθυμίας. Πράγματι, τα αιτήματα που απευθύνονται στους ψυχαναλυτές δεν μιλούν για τίποτε άλλο: την ένταση μεταξύ S1 και S2, μεταξύ του τόπου που προστάζει και αυτού του άλλου τόπου. Αυτό διαδραματίζεται στα αδέλφια – ο Charles Melman, που μας άφησε πριν από ακριβώς δύο χρόνια, είπε ότι υπάρχει μόνο ένα S1 το οποίο δεν μοιράζεται μεταξύ των αδελφών. Για τα ζευγάρια, με έναν ελαφρώς διαφορετικό τρόπο, οι ασθενείς μας μιλούν για τον βαθμό στον οποίο η προσοχή έχει γίνει η ένταση μεταξύ των δύο συντρόφων, των δύο τόπων. Και αυτό ισχύει ακόμη και για το υποκείμενο που, μέσω ενός ονείρου, μιας χαμένης πράξης ή ενός γλωσσικού ολισθήματος, αντιλαμβάνεται μια εσωτερική ετερότητα.
Τι μπορούμε να πούμε για τα κοινωνικά ζητήματα; Για τους σημερινό κοινωνικό δεσμοό; Πώς αγαπάμε τις γυναίκες σήμερα; Πόση προσοχή δίνουμε σε αυτόν τον άλλο τόπο και σε εκείνους που κατά καιρούς τον ενσαρκώνουν; Είναι δίκαιο να πούμε ότι η σημερινή τάση είναι προς την ομοιογένεια: είτε είναι όμοιος είτε δε μας αρέσει. Και τα κοινωνικά δίκτυα δεν πρόκειται να μας διαψεύσουν. Ανάμεσα στους όμοιους, , intra-muros, υπάρχει έλλειψη διαφοροποίησης μεταξύ των φύλων και των γενεών. Πετάμε έξω το « μη πάντες », τον τόπο που αποσυνθέτει τις βεβαιότητές μας. Μερικές φορές ακόμη και η ψυχανάλυση εκδιώκεται, αλλά αυτή η κακή φήμη είναι μια άλλη ιστορία…
Νοσταλγεί οι ψυχαναλυτής ένα εξιδανικευμένο παρελθόν; Δεν χρειάζεται! – Αλλά μπορεί να ανησυχεί, γιατί γνωρίζει τις βίαιες συνέπειες, σε μικρή ή μεγάλη κλίμακα, της κατάργησης της ετερότητας. Γιατί ξέρει ότι όταν συμβαίνει αυτό, είναι η θέση της γυναίκας που υποφέρει πρώτη.
Omar Guerrero Αντιπρόεδρος της ALI
